در ادبیات جامعه شناسی و مدیریت بویژه مدیریت منابع انسانی  طی سالهای اخیر با واژگان «حرفه»؛«حرفه ای» و «حرفه گرایی» رو به رو هستیم.واژگانی که هریک تعریف خاص خود را دارد اگرچه همگی در یک حوزه مشترک نظریه پردازی  قرار دارند. مفهوم«حرفه(Profession)»در جامعه شناسی به معنای مشاغل مبتنی بر دانش پیشرفته؛ پیچیده […]

  •  

     

     

    در ادبیات جامعه شناسی و مدیریت بویژه مدیریت منابع انسانی  طی سالهای اخیر با واژگان «حرفه»؛«حرفه ای» و «حرفه گرایی» رو به رو هستیم.واژگانی که هریک تعریف خاص خود را دارد اگرچه همگی در یک حوزه مشترک نظریه پردازی  قرار دارند.

    مفهوم«حرفه(Profession)»در جامعه شناسی به معنای مشاغل مبتنی بر دانش پیشرفته؛ پیچیده و خاص تعریف شده است.یعنی مجموعه مشاغلی که از سطح علمی پیشرفته؛تخصصی و فنی برخوردار باشد.همچنین عبارت «حرفه ای(Professional)» به افرادی اطلاق می گردد که با استانداردهای فنی و رفتاری یک حرفه انطباق داشته؛از شایستگی های لازم برخوردار بوده؛وظیفه شناس و بطور کلی متعهد به کار در آن حرفه باشند.در ادامه

    «حرفه گرایی(Professionalism)»نیز به مفهوم تعهد اعضای یک حرفه به موقعیت و جایگاه خاص آن حرفه و راهبردها و رویه های بکار رفته برای حفظ و ارتقای جایگاه آن در سازمان و جامعه تعریف می شود. در واقع حرفه گرایی فرایندی است که طی آن اعضای یک حرفه با کسب و ارتقای مستمر دانش؛توانایی و مهارتهای مورد نیاز یک حرفه ؛قابلیت و شایستگی های ارایه خدمت  تخصصی  و بهتر را به سازمان پیدا می کنند.

    براین اساس سه مفهوم پیش گفته بر سه عنصر کلیدی شغل؛شاغل و سازمان متمرکز است.سه عنصری که درصورت تکامل و انطباق با یکدیگر موفقیت یک کسب و کار را تضمین می نماید.از دیگر سو؛ تغییرات فناوری؛دانشی شدن سازمانها و پیچیدگی محیط؛تخصصی شدن مشاغل را در دنیای کسب و کار امروزی ضروری ساخته و برخورداری از صلاحیت ها و گواهینامه های حرفه ای را به مثابه یک الزام ایجاب نموده است.این مهم زمانی خود را بیشتر نمایان می سازد که ما با گسترده وسیعی از تخصص های متنوع؛پیچیده و نوظهور در صنعت نفت و علی الخصوص بخش بالادستی آن در زنجیره فعالیت های این صنعت روبه رو هستیم.

    با عنایت به توضیحات پیش گفته ملاحظه می شود که بخش قابل ملاحظه ای از مشاغل صنعت نفت بویژه در بالادستی از ویژگی های یک «حرفه» تمام عیار برخوردار است.نگاهی به حرفه های تخصصی مشاغل مهندسی نفت؛مهندسی شیمی؛پروژه؛حقوق؛بازرگانی و مالی این مهم را تایید می کند.از طرف دیگر انجام وظایف و تخصص های گروههای مختلف مشاغل صنعت نفت نیازمند کارکنانی با ویژگی های «حرفه ای» است تا بتوانند به خوبی از عهده انجام وظایف و تحقق اهداف صنعت بویژه احکام برنامه ششم توسعه(که تحقق آن مستلزم بکارگیری کلیه ظرفیت های فنی و حرفه ای صنعت است)برآیند.برای اینکه این مهم یعنی بکارگیری کارکنانی« حرفه ای» در این «حرفه ها و مشاغل»بدرستی انجام شود نیازمند تدوین برنامه های «حرفه گرایی» در صنعت نفت برای تربیت و پرورش نیرو در مشاغل حرفه ای و تخصصی مورد نیاز هستیم.

    براین اساس است که «حرفه گرایی» به عنوان یک اولویت توسعه و توانمندسازی منابع انسانی صنعت نفت بدرستی توسط وزیر کهنه کار و حرفه ای این صنعت راهبردی در دستور کار قرار می گیرد.اولویتی که بخش هایی از آن در حرفه مدیریت پروژه از سال گذشته شروع شده و با استمرار آن در سایر حرفه ها(نظیر مهندسی نفت؛ اکتشاف؛حقوقی و قراردادها و مالی)و اعطای گواهینامه های حرفه ای به فراگیران موفق؛نوید بخش تربیت کارشناسانی متخصص؛متعهد به اصول حرفه ای کار و توانمند در تراز جهانی خواهد بود.

    امید است این برنامه راهبردی توسعه منابع انسانی با حضور دوباره و استمرار خدمات جناب آقای مهندس زنگنه ؛همراهی مدیران ارشد ؛ احراز آمادگی و پیگیری حوزه منابع انسانی این صنعت و مشارکت کارکنان بویژه نیروهای فنی و تخصصی جوان این صنعت حرفه ای کشور در چهار سال آینده با «برنامه های اقدام» مناسب عملیاتی شده و تحقق به موقع اهداف برنامه ششم را فراهم سازد

     

    ناصر مولایی/منابع انسانی وزارت نفت